ماده‌ی اصلی و پایه‌‌ای تمام انواع قهوه همان دانههای قهوه‌ایِ خوش‌عطری هستند که همه‌مان می‌شناسیم. حتما شما هم دیده‌اید که برخی از مغازه‌های فروش قهوه‌ی خام، بسته‌های جداگانه‌ای با عنوان قهوه‌ی اسپرسو یا قهوه‌ی تُرک عرضه میکنند؛ اما باید گفت که استفاده از چنین عبارت‌هایی کاملا غلط است. چرا که برای تهیه‌ی قهوه‌ی اسپرسو، از دانه‌‌ی قهوه‌ی خاصی استفاده نمی‌شود.
حتی طریقه‌ی بو دادن این قهوه هم متفاوت از قهوه‌ی دم‌کردنی نیست. هرچند معمولا از انواع تیره‌تر بوداده‌ی قهوه برای تهیه‌ی اسپرسو استفاده میشود، اما می‌توان از سایر انواع هم برای چنین منظوری استفاده کرد. تنها مورد تعیین‌کننده در مورد نام قهوه، نوع طبخ و شیوه‌ی دم‌کردن آن است.
البته باید این را عنوان کرد که برای درست‌کردن اسپرسو، معمولا از بهترین ترکیب‌های قهوه و بهترین آسیاب آن استفاده میشود. یعنی اینکه بر طبق رسوم، نوع اعلای دانههای قهوه را برای اسپرسو استفاده میکنند.
قهوه ها دارای انواع مختلفی هستند که توسط چشم هم قابل تشخیص هستند.و شامل انواع تیره (مدیوم – دارک)، خیلی تیره (دارک)، روشن (لایت) و ملایم ( مدیوم) هستند. هر چه قهوه تیره تر باشد تلخی آن بیشتر است و میزان بو دادن قهوه در طعم آن تاثیر گذار است.و اگر زیاد هم بو داده شود میسوزد و خواص خودش را از دست میدهد.
کشورهایی مثل هند، کلمبیا ، برزیل ، اندونزی و ویتنام جزو بزرگترین تولید کننده های قهوه هستند و حدود 9 میلیون تن قهوه در سال تولید میکنند.
قهوه اسپرسو و تفاوت آن با انواع قهوه ها
خیلی از نوشیدنی‌های محبوب ما بر پایه اسپرسو تهیه می‌شوند اما خوردن یک شات خالص از آن کار هر کسی نیست! اسپرسو روش طرز تهیه قهوه است که ایتالیایی‌ها آن را ابداع کرده‌اند و در آن مقدار کمی آب داغ را با فشار زیاد از بین دانههای آسیاب شده می‌گذرانند. البته به این سادگی که به نظر می‌رسد نیست. پیشنهاد می‌کنم از دستگاه‌های تمام اتوماتیک برای این کار استفاده کنید.
تلخ‌ترین و خالص‌ترین نوع قهوه را می‌توانید با استفاده از دستگاه‌های اسپرسو ساز تهیه کنید. انتخاب نوع قهوه به خودتان بستگی دارد اما درجه آسیاب شدن آن بسیار مهم است. برای اسپرسو باید دانه‌ها را تا حدی آسیاب کنید که پودر نهایی شبیه نمک شود. اگر وقتی آب را اضافه کردید، قهوه به هم چسبید و حالت یک توده را پیدا کرد، متوجه می‌شوید که میزان آسیاب کردن مناسب بوده است.
اگر قهوه‌خور حرفه‌ای نیستید با اسپرسو شروع نکنید.
بهتر است اول ذائقه‌تان را با انواع ملایم‌تری مثل لاته، موکا یا آمریکانو آشنا کنید. این انواع از ترکیب یک شات اسپرسو با آب جوش یا شیر تهیه می‌شوند و غلظت کمتری دارند.
قهوه ترک از خاص ترین انواع قهوه ها
قهوه ترک نوعی از سرو قهوه میباشد که درجه پودر کردن قهوه و سرو آن متفاوت با قهوه اسپرسو و فرانسه است. در این قهوه از دانه قهوه برشته شده و کاملا پودرشده استفاده میشود.
برای تهیه قهوه ترک به ازای هر نفر یک قاشق مربا خوری سر پر و یک فنجان آب سرد استفاده میشود، این مواد در قهوه جوش که در زبان ترکی ایبریک یا جذوه گفته میشود ریخته میشود.
قهوه ترک در ایران:
قهوه ترک که در کشور ما خیلی محبوب است گفته میشود توسط مردم ترکیه ابداع شده و سپس وارد فرهنگ ما شده است. قهوه ترک و ارمنی تقریبا به یک روش درست می شوند.
قهوه سبز:
از سالم ترین انواع قهوه ها
دانه قهوه حاوی ترکیباتی است که به عنوان اسیدهای کلروژنیک شناخته می شوند. برخی معتقدند که این ترکیبات دارای اثرات آنتی اکسیدانی هستند و به کاهش فشار خون کمک می کنند و به شما کمک می کنند وزن کم کنید. بو دادن قهوه مقدار اسیدهای کلروژنیک اش را کاهش می دهد. به همین دلیل است که نوشیدن قهوه بو داده شده باعث کاهش وزن نمی شود.
فواید قهوه سبز:
کافئین و اسید کلرژنیک از خواص مهم قهوه سبز هستند. بر اساس مطالعات متعددی که صورت گرفته، اسید کلرژنیک به عنوان پیشگیری کننده از ابتلا به بیماری‌هایی چون بیماری‌های کبدی، سنگ کیسه صفرا، سیروز کبدی، سرطان کبد، دیابت، مقاومت به انسولین، فشار خون و یبوست و …. معرفی شده است.
کاهش وزن با قهوه سبز:
محققان وجود موادی مانند اسید کلروژنیک، که از اثرات لاغرکنندهٔ قهوه سبز است را تأیید کرده‌اند اما اثر اسید کلروژنیک بر کاهش وزن نیاز به تحقیقات بیشتری دارد و نمی‌توان با اطمینان از اثر آن بر لاغری سخن گفت. همچنین وجود کافئین قهوه باعث کند شدن تجمع چربی و افزایش سرعت متابولیسم بدن میشود.
قهوه کلمبیا:
به طور کلی قهوه کلمبیا به دلیل شرایط رشد عالی و نحوه پردازش آن به عنوان قهوه ای با طعم منحصر بفرد شناخته شده اما به دلیل آن که در مناطق گوناگون این کشور انواع مختلف قهوه رشد می کند طعم های گوناگونی از قهوه کلمبیا به سراسر جهان صادر می شود.
اغلب انواع قهوه کلمبیا به طعم ملایم گلی با ردپایی از میوه های گرمسیری، توت قرمز یا سیب و شیرینی شکلات، کارامل یا نیشکر مشهور بوده و رایحه و طعم میوه ای، مرکبات و ادویه جات را در آن ها می توان احساس کرد.
بخش اعظم تولید قهوه در کلمبیا را قهوه عربیکا تشکیل می دهد که نسبت به قهوه روبوستا مرغوب تر بوده، طعم شیرین و ملایم تری دارد و کافئین آن کمتر – حدود نصف – و اسیدیته آن قوی تر است.
انواع قهوه کلمبیا:
در کلمبیا 22 منطقه مختلف برای کشت قهوه وجود دارد که به طور کلی به سه گروه اصلی تقسیم می شوند:
نواحی شمالی: طعم قهوه در این نواحی شکلاتی و آجیلی بوده و اسیدیته کمتری دارد
نواحی مرکزی: قهوه در این نواحی طعم گیاهی و میوه ای و عطر قوی داشته و اسیدیته آن متوسط است
نواحی جنوبی: قهوه این نواحی اسیدیته بیشتری داشته و طعم مرکبات را در آن می توان احساس کرد
برخی از بهترین قهوه های کلمبیا که به نام منطقه کشت آن ها نامگذاری شده عبارتند از:
- مدلین
- ارمنیا
- مانیزالس
قهوه فوری:
قهوهٔ فوری یک نوشیدنی به دست آمده از دانههای قهوه به عمل آمده و فرآوری شده‌است. قهوه فوری را به صورت تجاری با یکی از روش‌های خشک‌کردن انجمادی یا خشک کردن پاششی تولید میکنند، که می‌توان با بازگرداندن رطوبت، آن را آماده مصرف نمود. قهوه فوری به صورت مایع غلیظ نیز تولید میشود که به آن قهوه محلول می‌گویند.
در برخی مناطق ایران، قهوه فوری را با نام نسکافه (نشانی تجاری برای نوعی قهوه فوری است متعلق به شرکت نستله) می‌شناسند. از مزایای قهوه‌های فوری می‌توان به سرعت آماده‌سازی (به راحتی در آب گرم حل میشود)، وزن و حجم کم جهت حمل و نقل در مقایسه با دانه قهوه (برای آماده‌سازی همان مقدار آشامیدنی) و عمر مفید طولانی اشاره کرد. هر چند اگر قهوه فوری در محل خشک نگهداری نشود، قابلیت فاسد شدن (پوسیدگی و از بین رفتن) را دارد.
خواص قهوه فوری:
- تأثیر قهوه فوری در سرطان مثانه و دیابت نوع دوم
این‌طور به نظر می‌رسد که مصرف قهوه فوری همانند قهوه معمولی در کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع دوم مؤثر میباشد. از سوی دیگر، اعلام شده که قهوه فوری در مقایسه با قهوه معمولی خطر ابتلا به سرطان مثانه در زنان را افزایش میدهد. در حالی که در مردان مصرف هردو نوع قهوه فوری و قهوه معمولی سبب افزایش خطر ابتلا به سرطان مثانه می‌گردد. با این حال، تحقیقات کنونی نشان میدهد که هیچ نوع رابطه خاصی بین نوشیدن قهوه و سرطان مثانه وجود ندارد.
- تأثیر قهوه فوری در جذب آهن
قهوه فوری بیشتر از قهوه معمولی باعث کاهش جذب آهن در روده میشود. نوشیدن یک فنجان قهوه فوری با یک وعده غذایی، جذب آهن در روده را از ۵٫۸۸٪ به ۰٫۹۷٪ کاهش میدهد که در مقایسه با جذب ۱٫۶۴٪ برای قهوه معمولی بسیار کمتر است. با این حال، هیچ کاهشی در جذب آهن در زمانی که قهوه فوری یک ساعت قبل از غذا مصرف شود دیده نشده‌است.
قهوه اندونزی از انواع قهوه های آسیایی:
با توجه به ویژگی های برتز دانه قهوه اندونزی به نسبت سایر قهوه ها می توان به جرات گفت خواص دانه قهوه اندونزی نیز به نسبت سایر قهوه ها بیشتر بوده و در نتیجه بهترین انتخاب برای خرید یک قهوه ی عالی با عطر و طعم مطبوع است.
همچنین همان طور که گفتیم قهوه اندونزی بیشترین تنوع را در میان انواع قهوه داشته و می تواند پاسخگوی همه ی سلیقه ها باشد. اگر اهل نوشیدن قهوه تلخ هستید می توانید قهوه اندونزی دارک را انتخاب کنید.
قهوه اندونزی مدیوم نیز برای کسانی است که طعمی ملایم را از نوشیدن قهوه انتظار دارند. خوشبختانه امروزه در کشور ما نیز قهوه اندونزی در فروشگاه ها موجود بوده و می توانید هر نوع آن را که مایل بودید از آن ها تهیه کنید. قیمت قهوه اندونزی نیز تفاوت چندانی با سایر قهوه ها نداشته و می توان به راحتی آن را خریداری کرد و از طعم بی نظیر آن لذت برد.
کاپوچینو یکی از محبوب ترین انواع قهوه ها:
این نوشیدنی ایتالیایی اصیل کاپوچینو cappuccino نام گروهی از کاتولیک هاست. مردم ایتالیا ظاهر این نوشیدنی را مشابه راهبان “کاپوچین” می پندارند و می گویند این نوشیدنی به همین دلیل، کاپوچینو نام گرفته است.
کاپوچینو مانند کافه‌‌لاته از فرزندانِ «اسپرسو» محسوب میشود و یکی از دوست‌داشتنی‌ترین نوشیدنی‌های برپایه قهوه در دنیا به حساب می‌آید.
خواص کاپوچینو:
- از نظرطب قدیم ایران سرد و خشک است.
- محرک است و هضم را آسان می کند.
- به بدن نیروی کاذب می دهد.
- سردرد را برطرف می کند.
- ادرار آور است.
- ضد افسردگی است.
مواد لازم و طرز تهیه:
شیر پر چرب : 200 میلی لیتر
شکر : 1/2 قاشق چایخوری
قهوه یا اسپرسو دم کرده برای هر فنجان : 1/3 فنجان
ابتدا شیر سرد را با شکر مخلوط کنید. سپس مخلوط شیر و شکر را در ظرف مناسبی ریخته و روی حرارت بگذارید تا به جوش آید. بعد از اینکه شیر به جوش آمد ظرف را از روی حرارت بردارید و با یک همزن دستی و یا برقی شیر را هم بزنید تا خوب کف کند.
نکته مهم برای هم زدن شیر اینکه آن را نباید بصورت چرخشی هم بزنید و باید از یک طرف شروع به هم زدن شیر کنید. قهوه یا اسپرسو را دم کرده و آن را آماده نمایید. داخل فنجان تا یک سوم آن را قهوه اسپرسو بریزید.
با استفاده از یک قاشق شیر داغ را داخل فنجان که دو سوم آن خالی است بریزید. آخرین مرحله از طرز تهیه کاپوچینو, اضافه کردن کف شیر به فنجان می باشد.
صحبت پایانی:
قهوه نوعی نوشیدنی رایج است که از دانههای بوداده و آسیاب‌شدهٔ گیاه قهوه به دست می‌آید. گیاه قهوه بومی مناطق نیمه‌گرمسیری آمریکا و برخی از جزایر جنوب و جنوب شرق آسیا است، این گیاه از آفریقا به سایر نقاط جهان پراکنده شد و در حال حاضر در بیش از ۷۰ کشور کشت میشود که در درجهٔ اول مناطق استوایی آمریکا، جنوب شرقی آسیا، هند و آفریقاست، هنگام رسیدن میوهٔ گیاه قهوه، دانههای قهوه را برداشت و فرآوری میکنند.
دانههای قهوهٔ خشک شده به درجات مختلف برشته می‌شوند، بسته به عطر و طعم مورد نظر، درجه‌بندی‌های پخت مختلفی برای این محصول در نظر گرفته شده است.