نوع و روش تغذیه هر یک از گروه های سنی با یکدیگر تفاوت دارند؛ اما مقصد نهایی همه برنامه های غذایی، سلامتی و تناسب اندام می باشد. در این مطلب می خواهیم که درباره تغذیه سالمندان و اهمیت آن صحبت کنیم. کم شدن فعالیت های بدنی یکی از مشکلاتی است که بالا رفتن سن و سالخوردگی، آن را به همراه دارد. اما برای جلوگیری از مشکلات سالخوردگی باید چه کار کرد ؟ اساسی ترین و بهترین جواب برای این سؤال، داشتن تغذیه اصولی و مناسب برای سالمندان می باشد. تغذیه اصولی، یعنی سلامتی؛ و سلامتی هم یعنی زندگی شاداب. هدف ما از نوشتن این مطلب، مهیا نمودن یک زندگی سالم و شاداب برای سالمندان می باشد.
اصولی که باید در تغذیه سالمندان رعایت شود
اهمیت به صبحانه
مصرف صبحانه به صورت مرتب و روزانه برای همه گروه های سنی به ویژه سالمندان لازم و ضروری می باشد. سالمندان برای داشتن یک تغذیه سالم، باید برای مصرف صبحانه ارزش قائل شوند و بدانند که صبحانه می تواند کیفیت زندگی آن ها را بالا ببرد. اصلی ترین مزیت صبحانه، تأمین انرژی مورد نیاز انسان ها می باشد. صبحانه روی عملکرد مغز و مبارزه با خیلی از بیماری ها تأثیرگذار می باشد.
تا الان متوجه شدیم که این وعده غذایی یکی از واجبات تغذیه سالمندان به حساب می آید و دارای مزیت های زیادی می باشد؛ چه موقع این صحبت درست می باشد ؟ زمانی که صبحانه از مواد مغذی و سالمی تشکیل شده باشد. در واقع چیزی که مهمتر از صبحانه خوردن است، مواد غذایی استفاده شده در صبحانه می باشد. مواد غذایی بسیار سالم و مقوی وجود دارند که می توان از آن ها استفاده کرد. یکی از این مواد غذایی سالم، جو دوسر پرک صبحانه نام دارد. در ادامه بیشتر در مورد این محصول ارزشمند صحبت خواهیم کرد.
پروتئین
بخش قابل توجهی از انرژی یک فرد مسن از طریق پروتئین بدست می آید. پس می توان با همین نکته به اهمیت مصرف پروتئین پی برد. ولی یک مشکل وجود دارد؛ با بالاتر رفتن سن، بدن به پروتئین بیشتری احتیاج پیدا می کند. چرا که میزان پروتئین ذخیره شده در بدن افراد مسن، کاهش پیدا می کند. توجه داشته باشید که یکی از دلایل عملکرد ضعیف سیستم دفاعی بدن، کمبود پروتئین می باشد. پروتئین باید در وعده های غذایی به بدن فرد تزریق شود. یکی از بهترین راهکار ها برای دریافت پروتئین، صبحانه است. به همین دلیل است که روی مصرف صبحانه، به این میزان تأکید داریم.
توجه به گروه غذایی میوه و سبزیجات
هرم غذایی به عنوان یک راهنما، مرجعی دقیق و اصولی برای همه برنامه های غذایی می باشد. این هرم غذایی، کلیه مواد غذایی را در گروه های متفاوت تقسیم کرده است. یکی از این گروه ها، متعلق به میوه ها و سبزیجات می باشد.
ویتامین ها یکی از مواد مغذی لازم هستند که سالمندان باید با استفاده از تغذیه سالم، آن ها را دریافت کنند. گروه غذایی میوه ها و سبزیجات می توانند به عنوان واسطه عمل کنند و عاملی برای رسیدن ویتامین ها به بدن سالمندان بشوند. ویتامین های خانواده B که دارای فواید بسیار زیادی برای سلامت زندگی هستند را می توان از میوه ها و سبزیجات گوناگون دریافت کرد. فیبر موردی دیگری است که می توان از این گروه غذایی دریافت نمود.
پیشنهاد می شود که برای داشتن تغذیه اصولی، روزانه 3 واحد از گروه سبزیجات، 2 واحد از گروه میوه ها را مصرف کنید. البته برای اطلاع دقیق از برنامه غذایی سالمندان و استفاده از گروه غذایی میوه ها و سبزیجات با پزشک یا متخصص تغذیه صحبت کنید.
اسید های چرب امگا 3
مصرف غذا ها یا خوراکی هایی که دارای اسید های چرب امگا 3 هستند، می تواند باعث کاهش سرعت ضعف بینایی بشوند. همچنین می توانند احتمال بروز بیماری آلزایمر را کاهش دهند. اما اگر بخواهیم به مهمترین ترین خاصیت اسید های چرب امگا 3 اشاره کنیم، می توانیم جلوگیری از التهاب و در نتیجه پیشگیری از سرطان و بیماری های قلبی را ذکر کنیم. یکی از بهترین منابع برای دریافت این اسید های چرب، انواع ماهی ها، مخصوصاً ماهی سالمون می باشد. گردو و بذر کتان هم از منابع پروتئینی این اسید های چرب هستند.
مصرف آب
بدیهی است که اگر احساس تشنگی داشته باشید، بدنتان به آب نیاز خواهد داشت. حالا اگر احساس تشنگی نداشته باشید، نمی توان گفت که بدن به آب نیاز دارد یا نه. در دوران سالمندی، بدن قدرت کمتری برای صرفه جویی در مصرف آب خواهد داشت، ولی با این حال به آب نیاز خواهد داشت. به همین خاطر سالخوردگان، در اکثر اوقات احساس تشنگی نمی کنند. طبق استاندارد های موجود، نوشیدن 8 لیوان آب در یک روز برای داشتن سلامتی لارم است. اگر به اندازه کافی آب ننوشید با مشکلاتی همچون خواب آلودگی مواجه خواهید شد.
نکات حائز اهمیت در تغذیه سالمندان
- اولین نکته این است که برای داشتن یک برنامه غذایی با کیفیت، حتماً با پزشک و متخصص تغذیه صحبت کنید و تنها به مقالات اینترنتی و صحبت افراد آگاه اکتفا نکنید.
- افزایش سن و ایجاد تغییرات در دستگاه گوارش، با جذب کمتر کلسیم و آهن همراه خواهد بود.
- سوء تغذیه یکی از جدی ترین مشکلات احتمالی در سنین پیری می باشد. با ارائه یک تغذیه مناسب به سالمندان می توانید، فاصله آن ها را با سوءتغذیه زیاد کنید. استفاده از غذای های مغذی، کنترل وزن و فعالیت های ورزشی برای جلوگیری از بروز این مشکل مؤثر هستند.
- پیشنهاد می شود که حجم وعده های غذایی سالمندان کاهش پیدا کند، ولی در عوض تعداد آن ها زیاد شود.
- پیشنهاد می شود که روزانه، 2 الی 3 واحد از لبنیات استفاده شود.
- مشکلات روحی و مشکلات جسمانی از موارد تأثیرگذار روی تغذیه سالمندان به حساب می آیند. برای داشتن تغذیه سالم باید این مشکلات رفع بشوند.
- به هیچ وجه به سمت غذا های سرخ کردنی و چرب نروید.
3 خوراکی مفید برای سالمندان
جو دوسر پرک صبحانه
یکی از مشکلاتی که سالمندان با آن مواجه هستند، مشکلات گوارشی می باشد. مشکلات گوارشی همچون یبوست ممکن است که به سراغ این گروه سنی بیاید. جو دوسر پرک صبحانه به عنوان یک ماده فاقد گلوتن، سبب ایجاد مشکلات و اختلالات گوارشی نمی شود. وجود فیبر بالا در آن برای درمان یبوست راهگشا می باشد. کنترل دیابت نوع 2، کاهش فشار خون، خواص ضد التهابی، قند پایین و کاهش وزن از مهمترین خواص این محصول محسوب می شوند.
بذر کتان
همان طور که بالاتر هم اشاره کرده بودیم، بذر کتان یک منع گیاهی برای دریافت اسید های چرب امگا 3 می باشد. کاهش کلسترول، کاهش وزن و کنترل قند خون از برجسته ترین خواص این بذر به شمار می آیند. در ادامه ارزش غذایی 7 گرم تخم کتان را بررسی خواهیم کرد :
- کالری : 37
- پروتئین : 1.3 گرم
- فیبر: 1.9 گرم
- چربی: 3 گرم
پیشنهاد می شود که بذر کتان را همراه با مایعات زیاد مصرف کنید.
اسپیرولینا
همان طور که گفتیم، سالمندان باید از طرق مختلف به ویتامین ها دست پیدا کنند. یک راه استفاده از میوه و سبزیجات بود. مورد دیگر و شگفت انگیزی که می خواهیم به آن اشاره کنیم، اسپیرولینا نام دارد. اسپیرولینا منبعی سرشار از ویتامین B12 به حساب می آید. ویتامین B12 یا کوبالامین روی خیلی از عملکرد های بدن نقش مهمی را ایفا می کند. یکی از بهترین خواص این ویتامین، درمان کم خونی می باشد. سالمندان برای داشتن یک تغذیه با کیفیت و سالم از این محصول استفاده نمایند. اسپیرولینا حاوی 70 درصد پروتئینی می باشد که از این بابت هم یک نکته مثبت دیگر را هم به سالمندان ارائه می دهد.
صحبت پایانی
سالمندان در سنی قرار دارند که احتمال بروز بیماری ها و مشکلات متعدد، بیشتر از هر سن دیگر می باشد. با داشتن یک تغذیه مناسب می توان درصد بروز این بیماری ها را به حداقل رساند و از زندگی لذت بیشتری برد. تمام مطالب گفته شده، صرفا جهت آگاهی بیشتر می باشد و برای اطلاع دقیق از تغذیه سالمندان از پزشک یا متخصص تغذیه کمک بگیرید.